Tuy nhỏ nhỏ mà lại có võ, món ăn của các chị em rất ưa thích, bên cạnh quả nhót thì lá, rễ hạt đều có công dụng làm thuốc rất tốt trong đông y.
- Hoa cúc trắng chữa hoa mắt, chóng mặt có những bài thuốc nào?
- Mọi người đã biết công dụng tuyệt vời của lúa gạo chưa ?
- YHCT mách bạn những tác dụng của hạt điều chữa bệnh không ngờ đến
Những bài thuốc Đông Y từ cây Nhót có lợi cho sức khỏe của bạn
Tìm hiểu một số thông tin của quả nhót trong YHCT
Nhót còn có tên gọi khác là lót, hồ đồi tử, bất xá,… Tên khoa học là Elaegagnus latifolia L. Nhót được trồng khá phổ biến ở khu vực miền Bắc nước ta. Có thể hái khi nhót còn xanh hoặc khi chín đều được. Ngoài dùng quả nhót để ăn, toàn bộ các bộ phận khác của cây nhót đều được sử dụng làm thuốc.
Cây nhót là cây bụi, có gai. Nhìn kĩ có thể thấy toàn bộ thân cây, quả và mặt sau lá cây nhót đều có một lớp vảy màu trắng xếp sát nhau. Khi quả còn xanh thì lớp vảy này bám rất chắc, nhưng khi chín thì lớp vảy này mỏng hơn và dễ bong hơn khi có sự chà xát.
Thành phần của quả nhót gồm: nước 92%, protid 1,25%, axit hữu cơ 2%, glucid 2,1%, cellulose 2,3%, photpho 30mg, canxi 27mg, sắt 0,2 mg. Trong lá nhót có chứa nhiều polyphenol, tamin, saponozit.
Trong Y học cổ truyền, quả nhót có tính bình, có vị chua, chát. Có tác dụng chữa tiêu đờm, ho, chữa lỵ, tiêu chảy… Lá nhót có tác dụng rất tốt trong kháng khuẩn, chữa cảm sốt, lỵ…có thể dùng tươi hoặc phơi khô. Rễ cây nhót có vị chua, tính bình, có tác dụng cầm máu, giảm đau, thường được đào vào khoảng tháng 9-10.
Tác dụng chữa bệnh của nhót và một số bài thuốc từ nhót
Để minh chứng nhót có nhiều tác dụng đối với sức khỏe, các Y sĩ Y học cổ truyền Hà Nội – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur mách bạn những bài thuốc từ quả nhót cụ thể điều trị bệnh như sau:
- Điều trị phong thấp, đau nhức xương khớp
Lấy 120g rễ nhót, 50g chân giò lợn, 60g hoàng tửu, cho tất cả vào nồi hầm nhừ và ăn trong ngày.
- Chữa ho ra máu, chảy máu cam
Dùng 16g rễ nhót khô sao đen, sắc lấy nước uống. Hoặc cũng có thể kết hợp rễ nhót, ngãi điệp, cỏ nhọ nồi và trắc bách diệp, mỗi vị sử dụng một lượng bằng nhau, sau đó sao đen sắc lấy nước, ngày uống 3 lần trước khi ăn, mỗi lần uống trước bữa ăn1,5 tiếng. Lưu ý trong khi dùng thuốc, người bệnh nên kiêng đồ nóng như rượu, bia, ớt,…
Tuyển sinh Trung cấp Y sĩ y học cổ truyền tốt nghiệp THCS trở lên
- Chữa lỵ trực khuẩn và tiêu chảy
Lấy 30g lá nhót tươi (hoạc 12g lá nhót khô), sao vàng, sau đó đun với 400ml nước cho đến khi còn 100ml, chia làm 2 lần, uống trong ngày, uống trước bữa ăn. Liệu trình từ 2-3 tuần cho đến khi thuyên giảm.
- Chữa ho
Lấy 10 quả nhót xanh, 10g trần bì và 10 quả quất, sắc lấy nước uống 3 lần trong ngày, mỗi ngày 1 thang.
- Cầm máu
Lấy 1 nắm lá nhót tươi rửa sạch, sau đó giã nát đắp vào vết thương để cầm máu.
- Trị hen suyễn, ho nhiều đờm
Lấy 6g lá nhót và 12g lá táo ta sao vàng rồi giã nát, 6g hạt cải bẹ và 6g hạt củ cải sao vàng, giã dập cả 2 rồi cho vào túi vải. Cho tất cả nguyên liệu vào sắc kỹ lấy nước, chia uống 3 lần trước bữa ăn.Liệu trình 2-3 tuần cho đến khi thuyên giảm.
Hoặc có thể dùng lá nhót sao vàng, tán bột mịn, mỗi lần hòa 4g bột đó vào nước cơm nóng để uống, chia uống 2 lần trong ngày. Áp dụng khoảng 2 tuần liên tục sẽ cho hiệu quả rất tốt.
- Chữa tiêu chảy
Lấy 10 quả nhót xanh, 4g rễ cây nhót và 2g rễ cây mơ, sắc lấy nước uống mỗi ngày 1 thang, uống 3 lần trong ngày.
- Chữa viêm xoang
Lấy hoa nhót và búp cây đa lông mỗi loại 1 lượng bằng nhau, sau đó tán nhỏ. Mỗi lần sử dụng lấy 8g uống với rượu nhẹ, mỗi ngày uống 2 lần.
- Bị ong đốt, rắn cắn
Chuẩn bị 1 nắm lá nhót tươi rửa sạch, giã nát vắt lấy nước cốt uống cùng với rượu và lấy bã dùng để đắp vào chỗ bị thương.
- Chữa kiết lỵ mạn tính
Lấy 7 quả nhót chín, 10g lá khổ sâm, 25g lá mơ lông, sắc lấy nước chia uống 3 lần trong ngày, mỗi ngày 1 thang. Liệu trình sử dụng từ 7-10 ngày.
- Chữa lao phổi ho ra máu
Dùng 24g lá nhót tươi, rửa sạch rồi cho vào ấm hãm như trà rồi cho thêm 15g đường hòa tan, ngày uống 2 lần, uống sau bữa ăn.
Một số lưu ý khi sử dụng đối với từng đối tượng
Theo Y sĩ y học cổ truyền Hà Nội – Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur cho biết: nhót là loại quả có nhiều công dụng nhưng không phải đối tượng nào cũng có thể sử dụng, như:
- Loại quả này không phù hợp với trẻ dưới 1 tuổi, và những trẻ lơn hơn cũng không nên sử dụng nhiều do độ chua của quả nhót sẽ làm ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa và dạ dày của trẻ.
- Tính axit cao trong quả nhót có thể làm tăng cơn đau dạ dày, vì vậy những người bị bệnh dạ dày cũng không nên ăn quả này quá nhiều.
- Những người bị táo bón xen lẫn với tiêu chảy, đầy hơi, đầy bụng… cũng nên kiêng loại quả này.
- Các bài thuốc từ rễ và lá nhót không được áp dụng cho phụ nữ có thai.
- Bên cạnh đó, người sử dụng cũng nên lưu ý tránh nhầm lẫn với vị thuốc nhót tây, thường mọc hoang.
Các số bài thuốc trên đây chỉ mang tính chất tham khảo, trước khi áp dụng, người bệnh nên hởi ý kiến và chỉ dẫn của thầy thuốc.
Nguồn: Thuốc Đông y
