Giấc ngủ quan trọng cho sức khỏe, nhưng mất ngủ ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Mặc dù thuốc Tây y hiệu quả, nhưng dễ gây lệ thuộc và tác dụng phụ. Vì vậy, nhiều người chọn bài thuốc y học cổ truyền an toàn, hiệu quả.
- Bài thuốc Đông y chữa bệnh viêm loét dạ dày – tá tràng
- Khi nào nên trị ho có đờm bằng bài thuốc dân gian
Mất ngủ theo quan niệm đông y
Theo bác sĩ giảng viên Y học cổ truyền tại Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn, nguyên nhân gây mất ngủ thường liên quan đến các tạng như Tâm, Can, Tỳ và Thận:
- Tâm hư, huyết hư: Khi tâm huyết không đủ, tâm thần không được nuôi dưỡng, dẫn đến lo âu và mất ngủ.
- Can khí uất kết: Căng thẳng, lo lắng kéo dài gây tổn thương Can, làm mất ngủ.
- Tỳ hư sinh đàm thấp: Chức năng tiêu hóa kém, dẫn đến đàm thấp sinh ra, ảnh hưởng đến tâm thần và giấc ngủ.
- Thận âm hư: Suy giảm chức năng thận làm mất cân bằng âm dương, gây giấc ngủ chập chờn.
Mất ngủ có thể phát sinh do nhiều nguyên nhân, từ căng thẳng thần kinh, suy nhược cơ thể, đến sự mất cân bằng âm dương trong cơ thể. Đông y quan niệm rằng giấc ngủ ngon là kết quả của sự hài hòa giữa âm dương, khí huyết, và các tạng phủ, đặc biệt là sự khỏe mạnh của Tâm và Thận.
Các bài thuốc Đông y không chỉ giúp điều trị triệu chứng mất ngủ mà còn tập trung vào việc điều hòa các yếu tố bên trong cơ thể, giúp phục hồi và cân bằng lại chức năng của các tạng phủ. Nhờ vào các thảo dược tự nhiên, các bài thuốc này mang lại tác dụng an thần, dưỡng tâm, bổ huyết, từ đó cải thiện chất lượng giấc ngủ một cách an toàn và hiệu quả mà không gây ra tác dụng phụ hay lệ thuộc như các loại thuốc Tây y. Đông y coi trọng việc điều trị từ gốc rễ, không chỉ làm giảm triệu chứng mà còn giúp cơ thể duy trì trạng thái cân bằng, từ đó giúp người bệnh có giấc ngủ ngon và khỏe mạnh.
Những bài thuốc trị mất ngủ hiệu quả từ y học cổ truyền
Dưới đây là một số bài thuốc y học cổ truyền hiệu quả giúp điều trị chứng mất ngủ, phù hợp với từng thể bệnh:
Thiên vương bổ tâm đan:
- Thành phần: Sinh địa, huyền sâm, đương quy, toan táo nhân, nhân sâm, bạch linh, viễn chí, ngũ vị tử, cam thảo, mạch môn, thiên môn, đan sâm, bá tử nhân.
- Công dụng: Bài thuốc này giúp bổ Tâm an thần, dưỡng huyết, phù hợp với những trường hợp tâm phiền, mất ngủ, tim đập hồi hộp, mộng mị.
- Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang, chia làm 2 lần, uống khi thuốc còn ấm.
Toan táo nhân thang:
- Thành phần: Toan táo nhân, xuyên khung, phục thần, cam thảo, tri mẫu.
- Công dụng: Giúp dưỡng tâm, an thần, thanh nhiệt, phù hợp với người mất ngủ do căng thẳng, lo âu kéo dài. Các vị thuốc giúp bổ Can, yên Tâm, trừ phiền muộn.
- Cách dùng: Sắc uống ngày 1 thang, chia làm 2-3 lần trong ngày, uống khi thuốc còn ấm.
Quy tỳ thang:
- Thành phần: Nhân sâm, bạch truật, phục thần, hoàng kỳ, đương quy, viễn chí, long nhãn, cam thảo, mộc hương, toan táo nhân.
- Công dụng: Bài thuốc này giúp kiện Tỳ, dưỡng Tâm, bổ khí, dưỡng huyết, an thần, phù hợp với người mất ngủ do khí huyết hư, suy nhược cơ thể, hay quên, ăn uống kém.
- Cách dùng: Sắc uống mỗi ngày 1 thang, chia làm 2-3 lần, uống khi thuốc còn ấm.
Giao thái hoàn:
- Thành phần: Hoàng liên, nhục quế.
- Công dụng: Điều trị mất ngủ do Thận âm hư, làm tinh thần quá hưng phấn, hồi hộp không yên, hoặc buồn ngủ nhưng không ngủ được. Hoàng liên giúp tả hỏa, thanh nhiệt ở Tâm, trong khi nhục quế điều hòa hỏa Thận, giúp ổn định giấc ngủ.
- Cách dùng: Nghiền thành bột, mỗi lần uống 6g, uống với nước sôi trước khi đi ngủ 3 giờ.
Các bài thuốc y học cổ truyền sử dụng thảo dược thiên nhiên có tác dụng an thần, dưỡng tâm, bổ huyết, giúp thư giãn cơ thể và dễ dàng đi vào giấc ngủ. Y học cổ truyền cũng kết hợp các phương pháp như bấm huyệt, xoa bóp, trà thảo dược để nâng cao hiệu quả điều trị.
Ngoài việc sử dụng thuốc, một chế độ ăn uống hợp lý, luyện tập thể dục thường xuyên và thư giãn tinh thần là yếu tố quan trọng giúp duy trì giấc ngủ ngon. Nếu tình trạng mất ngủ kéo dài, người bệnh nên tham khảo ý kiến bác sĩ Y học cổ truyền để có phương án điều trị phù hợp.
Giảng viên Cao đẳng Y Sài Gòn lưu ý các bài thuốc trên chỉ mang tính chất tham khảo, việc sử dụng thuốc cần được tư vấn và chỉ định bởi bác sĩ chuyên khoa.
