Việt Nam vốn được biết đến là một đất nước có nguồn tài nguyên dược liệu phong phú và đa dạng, với nhiều cây thuốc chứa những hoạt chất có công dụng trị bệnh hiệu quả cao. Trong đó, không thể không kể tới cây Hoàn ngọc.
Theo thầy thuốc Đông y, cây hoàn ngọc còn gọi là cây xuân hoa, nhật nguyệt, tu lình, cây con khỉ, trạc mã, cây mặt quỷ,…thuộc họ Ô rô.
Hoàn ngọc là giống cây bụi , sống nhiều năm, cao 1-2m, phần gốc hóa gỗ màu nâu. Thân non màu xanh lục, phân nhiều cành mảnh. Lá hình mũi mác, mọc đối, dài 12-17 cm, rộng 3-3,5 cm, gốc thuôn, đầu nhọn, mép nguyên.
Công dụng, chỉ định chung của hoàn ngọc
Xét về lĩnh vực đông y, hoàn ngọc có vị đắng ngọt. Lá già như có bột, lá non nhớt. Lá không có mùi vị. Vỏ và rễ của cây có vị đắng ngọt như lá già. Lá có tác dụng kích thích thần kinh khi ăn sống. Khi ăn nhiều sẽ có cảm giác say nhẹ trong một khoảng thời gian ngắn.
Theo giảng viên Trung cấp Y học cổ truyền, hoàn ngọc có nhiều công dụng tốt trong điều trị các chứng bệnh về tiêu hóa, đau dạ dày, kháng khuẩn, giúp khôi phục sức khỏe cho người ốm yếu, người già, suy nhược , lao động quá sức, các bệnh về mắt,…và hỗ trợ điều trị ung thư.
Lá cây hoàn ngọc đã được nghiên cứu thành phần và chứng minh công dụng chống oxy hóa, kháng khuẩn, kháng nấm phổ rộng, điều trị 25 loại bệnh: huyết áp cao, tiêu chảy, cúm, bệnh lị, bệnh phụ khoa, sâu răng, đau dạ dày, u do ung thư, bị thương chảy máu, táo bón, bệnh trĩ, viêm mũi, viêm thận, viêm khớp, viêm họng, viêm gan, viêm ruột kết…
Sử dụng cây hoàn ngọc với các bài thuốc đơn giản
Thầy thuốc Y học cổ truyền Sài Gòn cho biết hoàn ngọc giúp chữa rối loạn tiêu hóa, viêm loét dạ dày, tá tràng, xuất huyết tiêu hóa, trĩ nội: mỗi lần 7 lá, ngày 2 lần, dùng trong 3-5 ngày.
Chết vết thương ngã tụ máu, lở loét, làm tan mụn lồi: lấy lá giã nát đắp vào nơi cần chữa trị.
Hỗ trợ điều trị các chứng bệnh như gan nhiễm mỡ, u xơ, huyết áp, tiểu đường, nhiễm khuẩn và rối loạn chức năng…
Hỗ trợ ngăn ngừa, hạn chế sự phát triển của khối u ác tính
Ngoài dùng lá cây xuân hoa để trị nhiễm khuẩn đường tiêu hóa như tiêu chảy, lỵ trực khuẩn, viêm đại tràng mãn tính, trĩ nội, cầm máu ngoài da… Nó cũng được dùng chữa bệnh cho gia súc (tiêu chảy ở lợn, chó), gia cầm (gà, vịt), làm tăng hồng cầu, tăng hàm lượng hemoglobin và tăng trọng của lợn con sau cai sữa và giảm tỷ lệ lớn còi cọc.