Viêm họng là căn bệnh phổ biến, nhưng khi tái phát nhiều lần mà không được chữa trị dứt điểm, nó có thể trở thành viêm họng mãn tính. Đây là tình trạng viêm kéo dài ở niêm mạc họng, gây khó chịu đáng kể và ảnh hưởng chất lượng cuộc sống. Thay vì lạm dụng kháng sinh với nhiều tác dụng phụ, Đông y mang đến một lựa chọn an toàn và hiệu quả để điều trị viêm họng mãn tính.
Viêm họng mãn tính và các dạng biểu hiện
Viêm họng mãn tính là tình trạng viêm họng kéo dài trên 3-4 tuần, thường do viêm họng cấp tính tái đi tái lại. Bệnh được chia thành bốn dạng chính:
– Sung huyết đơn thuần: Niêm mạc họng đỏ, mạch máu nổi rõ.
– Xuất tiết: Niêm mạc họng đỏ, tăng tiết dịch nhầy trong, dính vào thành họng.
– Quá phát (họng hạt): Niêm mạc họng dày lên, các tổ chức bạch huyết phát triển thành hạt.
– Teo: Niêm mạc họng mỏng, khô do tuyến nhầy bị teo, thường gặp ở người lớn tuổi.
Nguyên nhân gây viêm họng mãn tính
Bác sĩ giảng viên Trường Cao đẳng Dược Sài Gòn cho biết có nhiều yếu tố có thể dẫn đến viêm họng mãn tính:
– Nhiễm khuẩn kéo dài: Vi khuẩn gây viêm họng không được điều trị triệt để.
– Môi trường ô nhiễm: Tiếp xúc thường xuyên với bụi bẩn, hóa chất, khói thuốc lá.
– Bệnh lý tai mũi họng khác: Viêm amidan mãn tính, viêm mũi xoang mãn tính khiến dịch nhầy chảy xuống họng.
– Trào ngược dạ dày thực quản: Axit dạ dày gây tổn thương niêm mạc họng.
– Các nguyên nhân hiếm gặp: Ung thư vòm họng.
Lợi ích của Đông y trong điều trị viêm họng mãn tính
Y học hiện đại thường dùng thuốc Tây y để giảm triệu chứng nhanh chóng, nhưng có thể kèm nhiều tác dụng phụ khi dùng lâu dài. Đông y với các dược liệu thiên nhiên, mang lại nhiều lợi ích:
– An toàn, ít tác dụng phụ: Phù hợp điều trị lâu dài.
– Chi phí hợp lý: Giảm gánh nặng tài chính.
– Phát huy giá trị truyền thống: Kế thừa kinh nghiệm chữa bệnh dân gian.
– Phù hợp thể trạng người Việt: Các dược liệu quen thuộc, dễ hấp thu.
Các bài thuốc và phương pháp Đông y điều trị viêm họng mãn tính
Đông y chẩn đoán viêm họng mãn tính thuộc chứng Hầu tý, do đàm nhiệt tổn thương phế âm, hoặc do Phế, Tỳ, Thận hư tổn, khí ngưng, huyết ứ, đàm kết. Điều trị tập trung vào dưỡng âm, thanh nhiệt, hóa đàm. Các thể bệnh và bài thuốc chính gồm:
– Thể phế thận âm hư
+ Biểu hiện: Khàn tiếng, ho khan, ít đờm, họng khô khát, đau lưng mỏi gối, lưỡi đỏ ít rêu.
+ Bài thuốc: Bách hợp cố kim thang (gia giảm thuyền thoái, kha tử).
– Thể khí ngưng, huyết ứ, đàm trệ
+ Biểu hiện: Khàn tiếng tăng dần, giọng yếu, cảm giác vướng dị vật trong họng.
+ Bài thuốc: Hóa đàm trừ ứ thanh hầu thang (gia giảm tùy theo khí uất, huyết ứ, hay đàm nhiều).
– Thể đàm nhiệt ôn kết
+ Biểu hiện: Tiếng yếu, ho khạc đờm vàng đặc. Họng sưng đỏ, có hạt.
+ Bài thuốc: Thanh kim hóa đàm thang (gia vị phì đại hải, thuyền thoái).
Việc chẩn đoán chính xác thể bệnh rất quan trọng để chọn bài thuốc phù hợp.
Phương pháp hỗ trợ không dùng thuốc
Bên cạnh thuốc, Đông y còn có các biện pháp hỗ trợ:
– Xoa bóp bấm huyệt, châm cứu: Kích thích huyệt vị giúp giảm viêm.
– Luyện tập khí công: Nâng cao thể trạng và sức đề kháng.
– Chế độ ăn uống: Ưu tiên thức ăn mềm, dễ tiêu hóa (cháo, súp, sinh tố). Tránh đồ khô cứng, cay nóng, lạnh, rượu bia, thuốc lá.
– Thói quen sinh hoạt: Giữ ấm cổ, đeo khẩu trang khi ra ngoài.
Theo giảng viên Cao đẳng Y Sài Gòn, nhiều nghiên cứu hiện đại cũng ủng hộ việc sử dụng các loại trà thảo mộc như Nấm linh chi, Hoa cúc để hỗ trợ điều trị viêm họng mãn tính. Để đạt hiệu quả tối ưu, hãy kết hợp các phương pháp trên với lối sống lành mạnh.
