Củ bình vôi là một trong những dược liệu thiên nhiên quý có công dụng chữa bệnh hiệu quả. Tìm hiểu công dụng chữa bệnh thần kỳ từ củ bình vôi trong bài viết dưới đây nhé.
- Thầy thuốc đông y chia sẻ công dụng của hy thiêm thảo
- Thầy thuốc đông y chia sẻ bài thuốc trị bệnh từ cây ngải cau
Hình ảnh cây bình vôi
Tìm hiểu thêm về cây bình vôi
- Tên khác: Cây củ một, củ mối trôn, tử nhiên, ngải tượng.
- Tên khoa học: Stephania Glabra (Roxb.) Miers.
- Họ: Tiết dê (Menispermaceae)
- Tính vị, kinh quy: Vị đắng ngọt, tính lương, quy vào 2 kinh Can, Tỳ.
- Bộ phận dùng của cây bình vôi: Rễ, củ.
Bác sĩ Y học cổ truyền Sài Gòn cho biết, cây bình vôi thuộc dạng dây leo và chỉ có một đoạn thân ngắn tiếp xúc với mặt đất. Phần thân củ phình to có hình dạng như bình đựng vôi, củ rất to và có hình dáng thay đổi tùy thuộc vào nơi cây phát triển. Củ bình vôi có vỏ ngoài màu nâu đen, bên trong có màu trắng xám, vị đắng. Lá có hình trái tim, mọc so le. Hoa màu xanh nhạt, kích thước hoa nhỏ. Quả có hình cầu, khi chín có màu đỏ. Hạt có hình móng ngựa.
Các nhà nghiên cứu đã phân tích và chỉ ra trong cây bình vôi có chứa thành phần hóa học quan trọng đó là alcaloid (1%), bao gồm:
- L-tetrahydropalmatin
- Roemerin
- Rotundin
- Cepharanthin
Ngoài Alcaloid, củ bình vôi còn chứa lượng lớn tinh bột, acid hữu cơ và đường.
Công dụng chữa bệnh thần kỳ của củ bình vôi
An thần, chữa mất ngủ
Giảng viên Trung cấp Y học cổ truyền chia sẻ, củ bình vôi hỗ trợ an thần và điều trị chứng mất ngủ. Đây được coi là công dụng phổ biến nhất mà khi nhắc đến loại củ này người ta không thể không nhắc đến. Trong thành phần hoạt chất của loại củ này có chứa Ancaloit, giúp chiết ra Rotundin thô hoặc Rotundin tinh khiết.
Công dụng chính của Rotundin được y học khẳng định là giúp an thần, giảm những cơn đau đầu, ổn định thần kinh và điều trị chứng mất ngủ. Đối với những người mất ngủ thường xuyên thì đây thực sự là một bài thuốc dược liệu quý, an toàn.
Hỗ trợ điều trị và giảm các triệu chứng do gout
Thành phần của củ bình vôi có chứa hàm lượng chất L – tetrahydropalmatin giúp đẩy lùi bệnh gout.
Ngăn ngừa rối loạn tiêu hóa và tiêu diệt vi khuẩn xâm nhập vào ruột
Ở các nghiên cứu trước đây chỉ ra bằng chứng củ bình vôi giúp trấn an nhu động ở vị tràng. Đối với những tổn thương ruột do vi khuẩn xâm nhập thì củ cây bình vôi có tác dụng diệt khuẩn hiệu quả nhưng vẫn đảm bảo sự co bóp và tiêu hóa tốt.
Các chứng liên quan đến rối loạn tiêu hóa như đầy hơi, chướng bụng, ngộ độc thực phẩm… thì củ bình vôi có hiệu quả cao trong điều trị.
Hỗ trợ điều trị đối với bệnh động kinh
Những bệnh nhân có tiền sử động kinh, co giật cũng có thể áp dụng bài thuốc với củ bình vôi. Rotundin có công dụng an thần, ổn định huyết áp và thư giãn dây thần kinh.
Ngăn ngừa hội chứng rối loạn tiêu hóa
Nói đến tác dụng của, không thể bỏ qua công dụng khắc phục và điều trị các bệnh về đường tiêu hóa hoặc do ngộ độc thực phẩm. Bình vôi có hàm lượng dược tính khá cao, cho nên các chuyên gia khuyến nghị bệnh nhân không nên lạm dụng chúng.
Để ngăn ngừa hội chứng rối loạn tiêu hóa, dân gian thường dùng cây bình vôi dưới dạng ngâm rượu hoặc sắc lấy nước và sử dụng với liều lượng nhỏ. Cụ thể, người lớn có thể sử dụng với liều lượng 3 – 6g, còn đối với trẻ nhỏ thì nên sử dụng khoảng 0,02 – 0,03g, tùy vào giai đoạn và lứa tuổi.
Ngoài ra, bài thuốc từ củ bình vôi có thể được coi như một loại thuốc bổ, không chỉ giúp phụ nữ sau sinh lọc máu, cải thiện sức khỏe mà còn bồi bổ cho những người lao động nhiều, mất sức. Những người bị sốt nóng, thể trạng yếu cũng có thể sử dụng củ bình vôi như một bài thuốc hỗ trợ điều trị.
Những điều cần lưu ý khi sử dụng cây bình vôi
Ngoài một số công dụng hữu ích trên thì các nhà nghiên cứu Nhật Bản cũng chỉ ra trong vị thuốc đông y củ bình vôi có chứa hoạt chất ancaloit A (roemerin) – có tác dụng gây tê niêm mạc và làm giảm nhịp đập của tim. Nếu bệnh nhân sử dụng cây bình vôi ở liều lượng lớn, các ancaloit A có khả năng phát tác độc tính và gây ra hiện tượng co giật.
Trong củ bình vôi cũng có một số ít độc tố tồn tại, vì vậy không nên tự ý sử dụng chúng khi chưa được bác sĩ chỉ định. Liều lượng sử dụng cụ thể như sau:
- Người lớn: Ngày 2-3 lần x 1 viên, viên Rotudin 0.03g.
- Trẻ em 13 tháng trở lên: 2mg/kg/ngày chia 2-3 lần.
- Người bị nhức đầu tăng huyết áp có thể sử dụng gấp đôi liều trên (có sự theo dõi của bác sĩ chuyên khoa).
- Thuốc tiêm mỗi lần 1 ống 2ml (60mg) Rotudin, 1-2 lần trên ngày.
- Liều gây ngộ độc là 30g.
