Ngoài điều trị bằng y học hiện đại thì đặc trị bằng những bài thuốc YHCT được nhiều người áp dụng, do tà khí hàn thấp từ phủ tạng làm tổn thương cả ba tạng: phế, tỳ, thận, từ đó sinh ra chứng tỳ hư thấp trệ.
- Y sĩ chia sẻ túi thuốc YHCT nhằm đảm bảo sức khỏe cho mùa đông
- Y sĩ YHCT cho biết công dụng đa năng của củ nâu trong đời sống
- Những tinh dầu giúp giảm ngạt mũi hiệu quả như thế nào?
Y sĩ YHCT cho biết bài thuốc điều trị chứng tỳ hư thấp trệ
Một số bài thuốc điều trị chứng tỳ hư thấp trệ
- Bài thuốc trị chứng tỳ hư thấp trệ do hàn thấp
Khi hàn thấp từ ngoài xâm nhập vào tỳ sẽ làm tỳ mất đi sự vận chuyển, thăng giáng không điều hòa khiến đồ ăn thức uống không thể tiêu hóa hết, sinh ra chứng tiết tả. Trường hợp này người bệnh thường đau bụng, đại tiện phân lỏng, có khi đi như nước, mạch nhu hoãn, rêu lưỡi trắng nhớt.
Phép trị áp dụng là ôn bổ tỳ dương, trừ thấp. Bài thuốc áp dụng: Tá quan tiễn: trần bì 12g, hậu phác 12g, can khương 12g, hoài sơn 12g, , bạch biển đậu 12g, trạch tả 12g, trư linh 12g, nhục quế 8g, cam thảo 8g. Ngày sắc một thang, chia uống 3 lần sau khi ăn.
- Trị chứng tỳ hư thấp trệ do ăn uống nhiều thức ăn sống lạnh
Theo Y sĩ Y học cổ truyền Sài Gòn, khi ăn uống nhiều thức ăn sống lạnh sẽ làm tỳ vị bất hòa, tỳ khí hư suy mất chức năng kiện vận, thủy thấp không hóa được, tụ lại thành đờm, ẩm truyền vào phế từ đó sinh ra chứng tỳ hư thấp. Người bệnh thường có các biểu hiện bao gồm: Người mệt mỏi, ăn kém bụng đầy khó chịu, ho, đờm nhiều có màu trắng, loãng, đại tiện phân nhão, rêu lưỡi trắng nhớt, mạch hoạt hoặc nhu.
Đối với trường hợp này, người bệnh sẽ được áp dụng phép trị Kiện tỳ táo thấp tiêu đờm. Bài thuốc áp dụng là Nhị trần thang: Trần bì 20g, bán hạ (chế) 20g, phục linh 12g, sinh khương 16g, cam thảo 6g, ô mai 8 quả. Ngày sắc một thang, chia uống 3 lần trong ngày, uống khi thuốc còn ấm và sau khi ăn. Bên cạnh đó, tùy chứng trạng của người bệnh mà các thầy thuốc y học cổ truyền có thể gia giảm sao cho thích hợp.
- Bài thuốc trị chứng bệnh do tỳ dương hư
Một khi tỳ dương hư sẽ khiến thủy ẩm không được hóa mà tích tụ lại trong vị (dạ dày), từ đó sinh ra chứng tỳ hư thấp trệ. Bệnh có biểu hiện: trong dạ dày có tiếng nước óc ách, ngực sườn đầy tức, sau lưng có vùng lạnh bằng bàn tay, vùng thượng vị đau khó chịu, chóng mặt hoa mắt, hồi hộp đoản hơi, hay buồn nôn, nôn ra dịch có màu trong có khi kèm cả thức ăn (chứng trào ngược). Mạch huyền hoạt, rêu lưỡi trắng trơn.
Phép trị áp dụng là ôn tỳ vị hóa ẩm. Bài thuốc áp dụng: Linh quế truật cam thang: cam thảo 18g, phục linh 16g, bạch truật 12g, quế chi 12g. Tùy vào chứng trạng của người bệnh mà có thể gia giảm sao cho thích hợp. Ngày sắc uống 1 thang, chia làm 3 lần uống trong ngày. Lưu ý uống khi thuốc còn nóng và đang đói.
Tuyển sinh Trung cấp Y sĩ Y học cổ truyền năm 2019
- Trị chứng tỳ hư thấp trệ do tỳ dương hư hàn thấp tích tụ lại ở tỳ
Bệnh có biểu hiện ho kéo dài có kèm theo suyễn thở, đau tức vùng ngực, mặt và hai mi mắt phù, cơ thể ớn lạnh, tay chân lạnh, nhiều đờm ẩm, trong đờm khạc ra có bọt.
Phép trị áp dụng: Kiện tỳ ôn phế hóa ẩm tiêu đờm. Bài thuốc Linh cam ngũ vị khương tân thang được y học cổ truyền trong trường hợp này với các vị thuốc: phục linh 16g, can khương 12g, cam thảo 12g, tế tân 12g, ngũ vị tử 8g. Ngày một thang sắc uống 3 lần và ý uống trước khi ăn lúc thuốc còn ấm.
- Bài thuốc trị tỳ hư thấp trệ do tỳ dương suy yếu
Theo thầy thuốc Nguyễn Hữu Định (đang công tác giảng dạy Trung cấp Y học cổ truyền tại Trường Cao đẳng Y Dược Pasteur) cho hay, phép trị Ôn trung hóa thấp, giáng nghịch chỉ nôn được sử dụng trong trường hợp người bệnh có các biểu hiện như: bụng đầy ăn kém hoặc chán ăn, hồi hộp, ngủ kém hoặc ngủ không ngon giấc, ứa nước bọt, nôn ra đờm dãi, chóng mặt, ù tai, rêu lưỡi trắng, mạch hoạt.
Bài thuốc áp dụng: Tiểu bán hạ thang: bán hạ (chế) 18g, sinh khương 16g. Phối hợp với bài Linh quế truật cam thang. Ngày sắc một thang, uống 3 lần sau khi ăn, lúc thuốc còn ấm.
Đối với trường hợp người bệnh ở thể nhẹ, phép trị được áp dụng sẽ là Ôn tỳ táo thấp với bài thuốc Bình vị tán: thương truật 500g, thương truật 500g, trần bì 300g, hậu phác 300g, cam thảo 120g. Tất cả đem tán bột mịn. Ngày uống 3 lần, mỗi lần uống 10g với nước đun sôi để ấm, uống sau khi ăn.
Bài thuốc đặc trị chứng tỳ hư thấp trệ trong YHCT ngày càng được nhiều người sử dụng nhờ khả năng trị bệnh cao, an toàn sức khỏe người bệnh. Tuy nhiên bạn vẫn cần tham khảo ý kiến của những người có chuyên môn để đảm bảo sức khỏe bản thân được điều trị đúng cách nhất.
Nguồn: Thuốc Đông Y
